قوانین ساعات کاری در تایلند؛ آنچه کارفرمایان و کارمندان باید بدانند

قوانین ساعات کاری در تایلند؛ آنچه کارفرمایان و کارمندان باید بدانند

ساعات کاری در تایلند یکی از جنبه‌های کلیدی قانون کار در این کشور به‌شمار می‌رود. برای شرکت‌های بین‌المللی که در تایلند فعالیت می‌کنند و یا کارمندان خارجی که تحت قراردادهای کار تایلندی مشغول به کار هستند، آگاهی از مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند برای اجتناب از ریسک‌های قانونی، امری حیاتی است.

قانون اصلی حاکم بر شرایط استخدام در تایلند، «قانون حمایت از کارگر مصوب سال ۲۵۴۱ بودای (۱۹۹۸ میلادی)» یا Labor Protection Act B.E. 2541 (LPA) است. این قانون به‌وضوح ساعات کاری استاندارد (مواد ۲۳ تا ۲۵)، زمان‌های استراحت (مواد ۲۷ تا ۳۰)، تعهدات مربوط به اضافه‌کاری (مواد ۲۵ تا ۶۳) و مقررات خاص برای برخی صنایع را مشخص می‌کند.

این قانون بر اساس اختیارات قانونی مقرر در قانون اساسی پادشاهی تایلند مصوب سال ۲۵۴۰ بودایی (۱۹۹۷ میلادی) تصویب شده و همچنان تحت اصلاحات بعدی قانون اساسی معتبر باقی مانده است.

به‌طور خاص، قانون حمایت از کارگر برای اجرای اصول مندرج در ماده ۴۴ قانون اساسی تایلند تدوین شده است؛ ماده‌ای که تصریح می‌کند هر شخصی باید از شرایط کاری عادلانه و ایمن برخوردار باشد. افزون بر این، این قانون با تعهدات بین‌المللی تایلند تحت کنوانسیون‌های سازمان بین‌المللی کار (ILO) از جمله کنوانسیون شماره ۱ درباره ساعات کار در صنعت، و کنوانسیون شماره ۱۴ درباره استراحت هفتگی در صنعت، که تایلند آن‌ها را به تصویب رسانده، همسو است.

این مقاله نمایی حقوقی و دقیق از مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند، تحت قوانین کار این کشور ارائه می‌دهد. برای افرادی که قصد راه‌اندازی کسب‌و‌کار یا استخدام نیرو در تایلند دارند، شناخت این چارچوب حقوقی امری ضروری جهت پیشگیری از اختلافات کارگری است.

توجه: اطلاعات زیر ممکن است تغییر کند. لطفاً یک بار دیگر از منابع رسمی تحقیق و بررسی فرمایید. برای عبور مؤثر از  پیچیدگی‌های قانون کار  در تایلند، دریافت مشاوره تخصصی توصیه می‌شود.

فهرست مطالب

چارچوب قانونی برای زمان کار در تایلند

تعریف قانونی ساعات کاری استاندارد در تایلند (بخش‌های ۲۳ تا ۲۵ قانون حمایت از کارگر)

بر اساس بخش ۲۳ قانون حمایت از کارگر مصوب سال ۲۵۴۱ (۱۹۹۸ میلادی)، ساعات کاری استاندارد در تایلند نباید از هشت ساعت در روز و چهل‌و‌هشت ساعت در هفته تجاوز کند. با این حال، در عمل، ساعات کاری معمولاً ۴۰ ساعت در هفته است. به این معنا که روز کاری رایج معمولاً هشت ساعت است، هرچند بسته به ماهیت شغل ممکن است تغییراتی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، بخش‌های ۲۴ و ۲۵ انعطاف‌پذیری‌هایی را برای مشاغلی که به عملیات مداوم یا شیفتی نیاز دارند (مانند کارکنان بیمارستان‌ها یا نگهبانان امنیتی) فراهم کرده‌اند.

در مواردی که کار خطرناک یا فیزیکی سنگین تلقی شود، بخش ۲۳ ساعات کاری را به هفت ساعت در روز و چهل‌و‌دو ساعت در هفته محدود می‌کند. نوع مشاغلی که به عنوان خطرناک طبقه‌بندی می‌شوند، توسط مقررات وزارتی تعیین می‌گردد، از جمله مقرره وزارتی شماره ۲ (۱۹۹۸) که شامل فعالیت‌هایی مانند تماس با مواد شیمیایی یا کار با ماشین‌آلات پرخطر می‌شود.

بنابراین، کارفرمایان موظف‌اند ماهیت هر شغل را ارزیابی کنند تا حداکثر ساعات کاری مجاز را مطابق قانون تعیین کنند. عدم رعایت این الزامات می‌تواند منجر به جریمه‌های اداری یا حتی مجازات کیفری شود.

اضافه‌کاری فراتر از ساعات کاری استاندارد طبق قانون تایلند (بخش‌های ۲۵ و ۶۳ قانون حمایت از کارگر)

اضافه‌کاری طبق قانون کار تایلند به‌طور جدی تنظیم شده است. بر اساس بخش ۲۵ قانون حمایت از کارگر، کارفرما تنها در صورتی می‌تواند از کارمند درخواست اضافه‌کاری کند که کارمند رضایت دهد.

قانون کارفرمایان را موظف می‌سازد که بابت اضافه‌کاری، دستمزد بالاتری پرداخت کنند. طبق بخش ۶۳، کارکنان برای اضافه‌کاری در روزهای کاری عادی، حداقل ۱۵۰٪ از دستمزد ساعتی معمول خود را دریافت می‌کنند. در روزهای تعطیل، این نرخ به ۲۰۰٪ یا بیشتر افزایش می‌یابد. این الزامات توسط مقرره وزارتی شماره ۱۰ (۱۹۹۸) که روش محاسبه دستمزد اضافه‌کاری را مشخص می‌کند، تقویت شده‌اند.

نکته مهم این است که هیچ سقف مطلقی برای تعداد ساعات اضافه‌کاری در هفته تعیین نشده، اما کارفرما باید اطمینان حاصل کند که مجموع ساعات کاری در تایلند از حد مجاز فراتر نرود یا با مقررات سلامت و ایمنی در تضاد نباشد. در عمل، بازرسان کار می‌توانند در صورت مشاهده سوءاستفاده یا تخلف مداخله کنند.

استراحت، تعطیلات، و محدودیت‌های هفتگی بر ساعات کاری در تایلند

ساعات کاری در تایلند باید شامل زمان‌های استراحت باشد تا سلامت کارگران تضمین شود. بر اساس بخش ۲۷ قانون حمایت از کارگر، پس از پنج (۵) ساعت کار متوالی، باید حداقل یک (۱) ساعت استراحت به کارکنان داده شود. این استراحت می‌تواند در صورت لزوم به چند نوبت تقسیم شود.

علاوه بر این، بخش ۲۸ تضمین می‌کند که کارکنان حداقل یک (۱) روز استراحت در هفته داشته باشند. این روز استراحت هفتگی باید تا حد امکان ثابت باشد و اغلب کارفرمایان، روز یکشنبه را انتخاب می‌کنند. کارفرمایان نمی‌توانند کارکنان را مجبور به کار در روز استراحتشان کنند، مگر در صورت وجود نیاز فوری کاری و رضایت کارمند. در چنین مواردی، باید دستمزد ویژه برای کار در روز تعطیل پرداخت شود.

قانون همچنین تعطیلات رسمی و مرخصی سالانه را در نظر گرفته است. طبق بخش ۲۹، کارفرمایان موظف‌اند حداقل سیزده (۱۳) روز تعطیل رسمی در سال به کارکنان اعطا کنند. بر اساس بخش ۳۰، پس از یک سال خدمت مستمر، کارکنان حداقل شش (۶) روز مرخصی سالانه با حقوق دریافت می‌کنند.

این حمایت‌های قانونی تضمین می‌کند که ساعات کاری در تایلند به شکل منصفانه و یکنواخت اجرا شوند.

تفاوت‌های بخشی و حمایت‌های ویژه

صنایع خارج از شمول مقررات عمومی ساعات کاری

بله، ساعات کاری در تایلند بسته به بخش یا نوع استخدام ممکن است متفاوت باشد. قانون حمایت از کارگر استثنائات یا مقررات خاصی را برای برخی دسته‌های شغلی در نظر گرفته است. برای نمونه، کارکنان حوزه حمل‌ونقل دریایی، کشاورزی و خدمتکاران خانگی تحت مقررات خاص قرار دارند.

در صنایع هتل‌داری و گردشگری، شیفت‌های شبانه و ساعات کاری نامنظم رایج است. در این موارد، کارفرمایان همچنان موظف‌اند به محدودیت‌های حداکثر ساعات هفتگی و مقررات مربوط به استراحت پایبند باشند، اما می‌توانند با اخذ موافقت قبلی و مستندسازی مناسب، سیستم شیفتی را اجرا کنند.

کارکنان خارجی و مدیرانی که تحت قراردادهای استخدامی مشمول قانون مدنی و بازرگانی (و نه قانون حمایت از کارگر) مشغول به کار هستند، ممکن است تحت شرایط متفاوتی قرار گیرند، اگرچه دادگاه‌ها در بسیاری از موارد تفسیرهای مبهم را به نفع کارکنان انجام می‌دهند.

حمایت از گروه‌های خاص طبق قانون حمایت از کارگر (بخش‌های ۳۹ و ۴۴)

قانون تایلند، مقررات سخت‌گیرانه‌تری برای ساعات کاری کارکنان آسیب‌پذیر در نظر گرفته است. بخش ۳۹ کارفرمایان را از ملزم کردن زنان باردار به انجام کارهایی که نیازمند ایستادن طولانی‌مدت، شیفت‌های شبانه یا مواجهه با شرایط خطرناک است، منع می‌کند. این دسته از کارکنان نباید اضافه‌کاری یا کار در روزهای تعطیل داشته باشند، مگر اینکه صراحتاً رضایت دهند و کار برایشان ایمن باشد.

برای افراد زیر سن قانونی، قوانین حتی محافظت بیشتری در نظر گرفته‌اند. بخش ۴۴ استخدام کودکان زیر پانزده سال را ممنوع کرده است. برای افراد ۱۵ تا ۱۸ ساله، ساعات کاری نباید بیش از هشت ساعت در روز یا چهل ساعت در هفته باشد و کار شبانه یا اضافه‌کاری نیز مجاز نیست، مگر با مجوز مدیرکل اداره حمایت و رفاه کار.

این مقررات نشان‌دهنده تعهد تایلند به استانداردهای بین‌المللی کار از جمله کنوانسیون‌های سازمان بین‌المللی کار (ILO) هستند که تایلند به آن‌ها پیوسته است.

تعهدات کارفرما و سازوکارهای نظارتی

الزامات مستندسازی و رعایت مقررات از سوی کارفرمایان (بخش‌های ۱۰۸ تا ۱۱۵/۱ قانون حمایت از کارگر)

ساعات کاری در تایلند باید به‌صورت دقیق ثبت و مستندسازی شوند. طبق بخش‌های ۱۰۸ تا ۱۱۵/۱ قانون حمایت از کارگر، کارفرمایان موظف‌اند سوابق دقیقی از ساعات کاری، زمان‌های استراحت، تعطیلات و اضافه‌کاری نگهداری کنند. این اسناد باید حداقل به مدت دو سال نگهداری شده و برای بازرسی توسط بازرس کار در دسترس باشند.

مطابق بخش ۱۰۸، شرکت‌هایی که بیش از ۱۰ کارمند دارند، باید آیین‌نامه‌های داخلی مربوط به کار از جمله برنامه ساعات کاری و زمان‌های استراحت را در محل کار نصب کنند. عدم رعایت این الزام می‌تواند منجر به جریمه نقدی شود.

به کارفرمایان توصیه می‌شود از سیستم‌های ثبت زمان الکترونیکی برای افزایش شفافیت و رعایت الزامات قانونی استفاده کنند. در دعاوی کارگری، دادگاه‌ها معمولاً به سوابق ثبت‌شده توسط کارفرما استناد می‌کنند تا مشخص شود آیا پرداخت‌های مربوط به اضافه‌کاری و تعطیلات قانونی انجام شده‌اند یا خیر.

اجرای مقررات و برخورد با تخلفات مربوط به ساعات کاری در تایلند (بخش‌های ۱۴۴ تا ۱۴۶ قانون حمایت از کارگر)

تخلفات در زمینه ساعات کاری در تایلند می‌توانند منجر به مجازات‌های اداری و کیفری شوند. طبق بخش ۱۴۶، کارفرمایانی که در اجرای قانون مربوط به ساعات کاری، پرداخت اضافه‌کاری یا زمان‌های استراحت قصور داشته باشند، ممکن است تا سقف ۲۰,۰۰۰ بات جریمه نقدی شوند.

در موارد تخلف مکرر یا شدید، طبق بخش ۱۴۴، مجازات ممکن است به حبس نیز منتهی شود. برای مثال، اگر کارفرما به‌صورت مستمر از اعطای روز استراحت هفتگی الزامی خودداری کند یا نرخ قانونی اضافه‌کاری را پرداخت نکند، اداره بازرسی کار می‌تواند علیه وی اقامه دعوی کیفری کند.

علاوه بر مجازات‌های قانونی، عدم رعایت مقررات ساعات کاری در تایلند می‌تواند به آسیب حیثیتی و پیگرد قضایی در دادگاه‌های کار منجر شود. کارکنان می‌توانند شکایات خود را به وزارت کار ارائه دهند و بازرسان نیز اختیار انجام بازرسی در محل کار را دارند.

تطبیق با قوانین کار تایلند: راهنمایی برای کارفرمایان خارجی

الزام کارفرمایان خارجی به رعایت قانون حمایت از کارگر (LPA)

شرکت‌های خارجی فعال در تایلند باید سیاست‌های منابع انسانی خود را با قوانین کار محلی تطبیق دهند. اگرچه روش‌های مدیریتی جهانی ممکن است امکان برنامه‌ کاری انعطاف‌پذیر را فراهم کنند، اما همچنان باید با مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند منطبق باشند. به عنوان مثال، دورکاری یا برنامه‌ کاری شناور نیز مشمول محدودیت‌های روزانه و هفتگی تعیین‌شده در بخش‌های ۲۳ تا ۲۵ قانون حمایت از کارگر مصوب ۱۹۹۸ هستند.

قراردادهای کاری باید به‌طور شفاف شامل مواردی از جمله ساعات کاری، روزهای استراحت، و سیاست‌های اضافه‌کاری باشند. همچنین، توصیه می‌شود بندهایی در خصوص ثبت زمان کار و نحوه حل اختلافات نیز گنجانده شود. مشاوره حقوقی می‌تواند به تطبیق الگوهای قراردادی با مقررات تایلند کمک کند.

عدم رعایت قوانین محلی مربوط به ساعات کاری در تایلند می‌تواند موجب مسئولیت قانونی و نارضایتی کارکنان شود. با توجه به افزایش نظارت نهادهای بازرسی کار، رعایت پیش‌گیرانه مقررات امری ضروری است.

ضرورت بهره‌گیری از خدمات حقوقی در زمینه ساعات کاری در تایلند

آشنایی با مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند ممکن است برای کارفرمایان خارجی که با ساختار قانونی محلی آشنا نیستند، پیچیده باشد. حتی اشتباهات جزئی در تدوین قرارداد، ثبت زمان یا رعایت مقررات مربوط به استراحت و اضافه‌کاری ممکن است منجر به جرایم مالی یا مناقشات کارگری شود. بنابراین، دریافت مشاوره حقوقی حرفه‌ای نه‌تنها مفید بلکه ضروری است.

تطبیق با قوانین کار تایلند: راهنمایی برای کارفرمایان خارجی

الزام کارفرمایان خارجی به رعایت قانون حمایت از کارگر (LPA)

شرکت‌های خارجی فعال در تایلند باید سیاست‌های منابع انسانی خود را با قوانین کار محلی تطبیق دهند. اگرچه روش‌های مدیریتی جهانی ممکن است امکان برنامه‌ کاری انعطاف‌پذیر را فراهم کنند، اما همچنان باید با مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند منطبق باشند. به عنوان مثال، دورکاری یا برنامه‌ کاری شناور نیز مشمول محدودیت‌های روزانه و هفتگی تعیین‌شده در بخش‌های ۲۳ تا ۲۵ قانون حمایت از کارگر مصوب ۱۹۹۸ هستند.

قراردادهای کاری باید به‌طور شفاف شامل مواردی از جمله ساعات کاری، روزهای استراحت، و سیاست‌های اضافه‌کاری باشند. همچنین، توصیه می‌شود بندهایی در خصوص ثبت زمان کار و نحوه حل اختلافات نیز گنجانده شود. مشاوره حقوقی می‌تواند به تطبیق الگوهای قراردادی با مقررات تایلند کمک کند.

عدم رعایت قوانین محلی مربوط به ساعات کاری در تایلند می‌تواند موجب مسئولیت قانونی و نارضایتی کارکنان شود. با توجه به افزایش نظارت نهادهای بازرسی کار، رعایت پیش‌گیرانه مقررات امری ضروری است.

ضرورت بهره‌گیری از خدمات حقوقی در زمینه ساعات کاری در تایلند

آشنایی با مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند ممکن است برای کارفرمایان خارجی که با ساختار قانونی محلی آشنا نیستند، پیچیده باشد. حتی اشتباهات جزئی در تدوین قرارداد، ثبت زمان یا رعایت مقررات مربوط به استراحت و اضافه‌کاری ممکن است منجر به جرایم مالی یا مناقشات کارگری شود. بنابراین، دریافت مشاوره حقوقی حرفه‌ای نه‌تنها مفید بلکه ضروری است.

نتیجه‌گیری

مقررات مربوط به ساعات کاری در تایلند، پایه و اساس روابط استخدامی در این کشور را تشکیل می‌دهند. این مقررات که بر اساس “قانون حمایت از کارگر مصوب سال ۲۵۴۱ بودایی (۱۹۹۸ میلادی)” و آیین‌نامه‌های وزارتی مربوطه تدوین شده‌اند، حقوق و وظایف کارفرمایان و کارکنان را به‌صورت شفاف تعیین می‌کنند. این قوانین حدود مشخصی برای ساعات کاری روزانه و هفتگی تعیین می‌کنند، بر استراحت مناسب تأکید دارند، پرداخت اضافه‌کاری را الزامی می‌دانند و از گروه‌های آسیب‌پذیر حمایت می‌کنند.

برای شرکت‌های بین‌المللی و مشاوران حقوقی آن‌ها، درک و اجرای صحیح مقررات ساعات کاری در تایلند نه‌تنها یک الزام رسمی، بلکه یک ضرورت راهبردی است. این اقدام به پیشگیری از اختلافات، حفظ سلامت کارکنان، و ایجاد حضور پایدار در بازار تایلند کمک می‌کند. رعایت قوانین ساعات کاری همچنین نشانه‌ای از مسئولیت‌پذیری شرکتی بوده و موجب جلب اعتماد کارکنان و نهادهای نظارتی می‌شود.

با توجه به ماهیت در حال تحول کار و روندهای جدید در زمینه نظارت قانونی در تایلند، دریافت مشاوره حقوقی در زمان تدوین قراردادها، تنظیم برنامه‌های کاری، یا حل اختلافات به‌شدت توصیه می‌شود. با تطبیق رویه‌های تجاری با قانون کار تایلند، کارفرمایان می‌توانند با اطمینان کامل در چارچوب قانونی فعالیت کرده و بر رشد پایدار بلندمدت تمرکز کنند.

سوالات متداول درباره قوانین ساعات کاری در تایلند

ساعات کاری استاندارد در تایلند چگونه تعریف شده است؟
بر اساس ماده ۲۳ قانون حمایت از کارگر مصوب سال ۲۵۴۱ (۱۹۹۸ میلادی)، ساعات کاری استاندارد در تایلند برابر با ۸ ساعت در روز و ۴۸ ساعت در هفته است. با این حال، در عمل بسیاری از کسب‌وکارها از هفته کاری ۴۰ ساعته پیروی می‌کنند. کارفرمایان موظفند که از این حدود تجاوز نکنند تا مشمول جریمه یا مجازات قانونی نشوند.

بله، انجام اضافه‌کاری در تایلند مجاز است، اما فقط با رضایت کارگر. طبق ماده ۲۵، کارگران حق دریافت دستمزد اضافه‌کاری دارند که باید حداقل ۱۵۰٪ از دستمزد ساعتی معمول در روزهای عادی و ۲۰۰٪ در روزهای تعطیل (بر اساس ماده ۶۳) باشد. کارفرمایان باید برای پیشگیری از مشکلات قانونی، کاملاً مطابق این مقررات عمل کنند.

بر اساس ماده ۲۷ قانون حمایت از کارگر، کارکنان باید پس از پنج ساعت کار پیوسته، حداقل یک ساعت استراحت دریافت کنند. علاوه بر این، کارکنان استحقاق یک روز استراحت در هفته (معمولاً روز یکشنبه) و ۱۳ روز تعطیلی عمومی در سال را دارند (مواد ۲۸ و ۲۹).

مشاغلی که به عنوان خطرناک شناخته می‌شوند—مانند مشاغل مرتبط با مواد شیمیایی یا ماشین‌آلات پرریسک—دارای محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌تری در خصوص ساعات کاری هستند. در این موارد، حداکثر ساعات کاری مجاز برابر با ۷ ساعت در روز و ۴۲ ساعت در هفته است (ماده ۲۳). کارفرمایان باید مشاغل خطرناک را شناسایی و طبقه‌بندی کرده و اطمینان حاصل کنند که ساعات کاری این دسته از مشاغل با مقررات تطابق دارد.

بله، برخی صنایع مانند حمل‌ونقل، کشاورزی و مهمان‌داری مشمول مقررات خاص بخشی هستند. به‌عنوان نمونه، در بخش هتلداری و گردشگری، شیفت شب و ساعات کاری نامنظم امری رایج است. با وجود این، این صنایع همچنان ملزم به رعایت سقف هفتگی ساعات کاری و روزهای استراحت هستند و می‌توانند با مستندسازی مناسب و اخذ تأییدیه لازم، از سیستم‌های شیفتی استفاده کنند.

کارفرمایان، چه تایلندی و چه خارجی، باید سیاست‌های منابع انسانی خود را منطبق با قوانین کار تایلند تنظیم کنند. این موارد شامل تعریف دقیق ساعات کاری، روزهای استراحت و سیاست‌های اضافه‌کاری در قراردادهای کاری می‌باشد. مشاوره حقوقی می‌تواند به تطبیق رویه‌های تجاری با این مقررات و پیشگیری از اختلافات کارگری کمک کند.

همچنین کارفرمایان موظفند سوابق دقیقی از ساعات کاری، دوره‌های استراحت، اضافه‌کاری و تعطیلات را به مدت حداقل دو سال نگهداری کنند. شرکت‌هایی که بیش از ده نفر کارمند دارند، باید مقررات کاری و برنامه زمان‌بندی ساعات کاری را در محل کار نصب کنند (مواد ۱۰۸ تا ۱۱۵/۱).

کارفرمایانی که مقررات مربوط به ساعات کاری را نقض کنند، طبق ماده ۱۴۶ قانون حمایت از کارگر، ممکن است تا ۲۰٬۰۰۰ بات جریمه نقدی شوند. در موارد تکراری یا شدید، ممکن است مجازات حبس نیز اعمال شود. بنابراین، کارفرمایان باید سوابق دقیقی از ساعات کاری و اضافه‌کاری نگهداری کنند تا از این مجازات‌ها جلوگیری شود.

در صورت بروز اختلافات کارگری، کارفرمایان باید به مشاوره حقوقی مراجعه کنند. وکیل مجرب در حوزه کار می‌تواند در مسائل مرتبط با ساعات کاری، رعایت قوانین کار و مذاکره جهت حل‌وفصل اختلافات کمک مؤثری ارائه دهد.

توجه: اطلاعات فوق ممکن است تغییر کند. لطفاً یک بار دیگر از منابع رسمی تحقیق و بررسی فرمایید. برای عبور مؤثر از  پیچیدگی‌های قانون کار  در تایلند، دریافت مشاوره تخصصی توصیه می‌شود.

اشتراک گذاری:

مطالب مرتبط در دسته‌بندی قوانین تایلند

ارسال نظرات

5 2 امتیازات
امتیازدهی به مطلب
آیا می‌خواهید از نظرات جدید مطلع شوید؟
اطلاع از
guest
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین واکنش نشان داده شده (امتیازات)
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده تمام نظرات