حزب دموکرات پس از استعفای رهبر خود، چالرمچای سری-اون، دچار آشفتگی و بحران شده است و شکافهای داخلی در حال گسترش است. در این میان، نام نخستوزیر سابق و رهبر پیشین حزب، آبهیسیت وججیوا، بهعنوان گزینهای برای نجات سرنوشت رو به افول حزب مطرح شده است — اما پرسش اصلی این است: آیا او واقعاً میتواند بازگردد؟
حزب دموکرات پس از استعفای رهبر خود، چالرمچای سری-اون، که کمتر از دو سال پس از بهدست گرفتن این سمت کنارهگیری کرد، به آشفتگی کشیده شد.
چالرمچای در نامه استعفای خود دلایل مربوط به سلامت را ذکر کرد؛ همان چیزی که پیشتر نیز به اعضای حزب و رسانههای نزدیک به آن گفته بود، مبنی بر اینکه اگر جانشین مناسبی پیدا شود، آماده است به پشت صحنه رفته و در یک «مدل سیاسی جدید» فعالیت کند.
در آن زمان، گمانهزنیها حاکی از آن بود که این انتقال ممکن است نزدیک به انتخابات عمومی بعدی رخ دهد و نام رهبر و نخستوزیر پیشین حزب، آبهیسیت وججیوا، در میان باشد.
با این حال، تحولات سیاسی موجب برگزاری انتخاباتی بسیار زودتر از انتظار شد و تنشهای داخلی حزب دموکرات را تشدید کرد.
شکافها میان چهرههای کلیدی آشکار شد، بهویژه در روابط میان چالرمچای و دبیرکل حزب، دچ-ایت خائوتونگ.
اگرچه چالرمچای بارها تأکید کرده بود که گفتوگوهای آنها منطقی بوده و هیچگاه مشاجرهای رخ نداده، اما منابع داخلی میگویند روابط آنها به حدی تیره شده که «بهسختی میتوانستند به چشم یکدیگر نگاه کنند».
در همین حال، گزارشهایی منتشر شده مبنی بر اینکه چهرههای بانفوذ حزب در جنوب در حال مذاکره با «احزاب مستقر در پایتخت» بودهاند، در حالیکه برخی دیگر به «اردوی آبی (بومجایتای)» نزدیک شدهاند. حضور پررنگ رهبران و افراد بانفوذ اردوگاه آبی در حوزههای انتخاباتی کلیدی جنوب این موضوع را تقویت کرد.
در میانه تلاشها برای احیای میزان محبوبیت رو به سقوط حزب، نام آبهیسیت دوباره مطرح شده و گمانهزنیها درباره بازگشت احتمالی او به رهبری شدت گرفته است.
در عین حال، اختلافنظرها در موضع حزب نسبت به سیاست ائتلافی نیز آشکار شد. چالرمچای بر اساس مصوبه هیئت اجرایی حزب، اختیار کامل را در دست داشت. او توضیح داد که نشست خبری مشترک با «فو تای» بهعنوان بخشی از دولت در حال خروج برگزار شد، اگرچه برخی آن را بهعنوان شاخه زیتونی به سمت اردوگاه آبی تعبیر کردند.
در مقابل، دچ-ایت حمایت قاطع خود از حزب «فو تای» را اعلام کرد و سوگند خورد که اگر دموکراتها با حزبی که با رسواییهایی مانند پرونده زمین خائو کرادونگ و رسوایی انتخابات سنا درگیر است، متحد شوند، او «تمام اعتبار خود بهعنوان یک مرد» را از دست خواهد داد.
افزودن بر این تنشها، معاون رهبر حزب، چایچانا دچدچو، در همان روزی که چالرمچای استعفای خود را تقدیم کرد، عکسی در کنار عضو پیشین حزب دموکرات، کورن چاتیکاوانیج، با هشتگ #thefutureisalwaysbright منتشر کرد.
این سیگنالهای همزمان از نارضایتی، انشعاب و جناحبندی، فشار بر چالرمچای را افزایش دادند و تحلیلگران معتقدند همینها «آخرین ضربه» بودند که در نهایت او را مجبور به کنارهگیری کردند.
با سقوط شدید محبوبیت حزب دموکرات، نگاهها بار دیگر به سمت آبهیسیت، نماد «دیانای» حزب و رهبر سابق در سالهای موفقیتآمیز آن، معطوف شده است. نام او نخستین گزینهای است که بهعنوان چهرهای برای بازگرداندن جایگاه حزب مطرح میشود.
نگاهی به نتایج انتخابات در دوران رهبری او کارنامهای دوگانه نشان میدهد. در سال ۲۰۱۱، دموکراتها موفق به کسب ۱۵۹ کرسی در مجلس نمایندگان شدند. اما در سال ۲۰۱۹، پس از سالها رکود سیاسی، این رقم به ۵۳ کرسی سقوط کرد. با این حال حتی در آن زمان، حزب همچنان قدرت چانهزنی کافی برای کسب دومین نقش بزرگ در دولت ائتلافی ژنرال پرایوت چان-او-چا را داشت.
اما این بار، توازن قدرت درون حزب بسیار پراکندهتر است. انتخاب رهبر جدید در نهایت بر عهده سه گروه «رأیدهنده» در داخل حزب خواهد بود:
- گروه اول: نمایندگان کنونی مجلس، که ۴۰ درصد آرای کنگره حزب را در اختیار دارند. از مجموع ۲۵ نماینده، ۲۲ نفر از حوزهها و سه نفر از فهرست حزبی هستند. پایگاههای اصلی همچنان در ناکون سی تاممارات و سونگخلا قرار دارند که هر کدام شش نماینده دارند.
- گروه دوم: اعضای هیئت اجرایی، با ۲۰ درصد حق رأی.
- گروه سوم: سایر چهرههای حزبی، از جمله رهبران سابق، دبیرکلهای پیشین، وزرای فعلی و پیشین، روسای شاخههای حزب و نمایندگان استانی، که ۴۰ درصد باقیمانده را تشکیل میدهند.
در مجموع، وزن تعیینکننده در دست دو گروه اول است که ۶۰ درصد آرا را دارند و همچنان تحت سلطه بلوکهای سنتی قدرت حزب هستند: اردوگاه چالرمچای، اردوگاه دچ-ایت، و اردوگاه چایچانا. جهتگیری این جناحها نتیجه را رقم خواهد زد.
در حال حاضر، گمانهزنیها متنوع است. یک جناح بهشدت برای بازگشت آبهیسیت فشار میآورد و از حمایت پرشور بدنه اجتماعی بهره میبرد. در مقابل، جناحی دیگر تردید دارد که او بتواند در معادلات سیاسی امروز جای بگیرد. با توجه به اینکه دچ-ایت قبلاً وفاداری صددرصدی خود به پهتای را اعلام کرده است، منتقدان میپرسند آبهیسیت در کجا خواهد ایستاد و آیا موضع او با مسیر کنونی حزب مانند «آب و روغن» در تضاد نخواهد بود.
سناریوی دیگری که اکنون در حزب دموکرات مطرح است این است که رهبر جدید همچنان از بلوک «قدرت قدیمی» بیرون بیاید و گمانهزنیها مستقیماً به سمت دبیرکل حزب، دچ-ایت، نشانه میرود.
این موضوع با دیدگاه سیریچوک سوپا، نماینده سابق سونگخلا و از متحدان نزدیک آبهیسیت، همسو است. او استدلال کرده است که با توجه به ساختار و ایدئولوژی کنونی حزب، قانع نشده که آبهیسیت دوباره بهعنوان رهبر بازگردد.
اخیراً، دچ-ایت جلسهای در یکی از حوزههای انتخابیه سونگخلا برگزار کرد که در آن با لحنی شوخطبعانه گفته شد ممکن است رهبر بعدی «پسر سونگخلا» باشد.
به این گمانهزنیها پیامی که دچ-ایت در گروه لاین نمایندگان دموکرات در تاریخ ۱۳ سپتامبر، بلافاصله پس از استعفای چالرمچای ارسال کرد، دامن زد. او نوشت:
«برادران و خواهران دموکرات عزیز، رهبر ما استعفا داده است، به هر دلیلی که باشد. این موضوعی حساس برای حزب ماست و از شما میخواهم آرامش خود را حفظ کنید. بیایید این را یک مسئله خانوادگی بدانیم. نگران یا مضطرب نشوید؛ همیشه راهی برای پیشروی وجود دارد. تأکید میکنم که من همچنان ستونی برای همه شما خواهم بود. هفته آینده گرد هم خواهیم آمد تا مشکلات اولیه را با هم بررسی و راهحلی مشترک پیدا کنیم.»
این پیام بهطور گستردهای بهعنوان نشانهای تفسیر شد که دچ-ایت قصد دارد توازن قدرت را محکم در دست خود نگه دارد.
تمامی این تحولات بازتابی از «بازی عمیق» درون حزب است. پرسش کلیدی این است که آیا آبهیسیت بار دیگر بهعنوان رهبر واقعی حزب ظهور خواهد کرد یا صرفاً بهعنوان مهرهای موقت در یک بازی قدرت بزرگتر عمل خواهد کرد. در نهایت، این رأیدهندگان حزبی هستند که تعیین خواهند کرد کدام جناح معامله را نهایی کرده و کنترل حزب را به دست خواهد گرفت.