شاید متوجه نباشید، اما اگر به زبان تایلندی صحبت میکنید — یا حتی اگر در بازدید از تایلند به دقت گوش دهید — متوجه خواهید شد که تعداد قابل توجهی از واژگان فرانسوی در مکالمات روزمره استفاده میشوند.
با وجود اینکه تایلند هرگز تحت استعمار هیچ قدرت اروپایی قرار نگرفته، اما تبادلات فرهنگی جهانی آن — بهویژه با فرانسه — تأثیر خود را بر جا گذاشتهاند، بهخصوص در زبان.
در زبان تایلندی، بسیاری از واژگان قرضگرفتهشده از فرانسوی به شکلی روان در گفتار روزانه وارد شدهاند، اغلب با تلفظی کاملاً بومی و تایلندی. آنها را با لهجه محلی ادا کنید و اولاااا! شما اکنون در حال صحبت به سبک ترکیبی تایلندی-فرانسوی هستید.
بیایید با واژه “فرانسه” آغاز کنیم. در زبان تایلندی، به آن “ฝรั่งเศส” (فَرانگسِت) گفته میشود که مستقیماً از واژه فرانسوی Français گرفته شده است. و مردم فرانسه؟ آنها در تایلندی “ชาวฝรั่งเศส” (چاو فرانگسِت) نامیده میشوند.
نیاز به تاکسی دارید؟ شاید از “chauffeur” استفاده کنید که در تایلندی به صورت “โชเฟอร์” (چو-فِر) تلفظ میشود. تلفظ کمی تغییر کرده، اما معنا کاملاً حفظ شده است.
برنامهریزی برای صرف غذا در بیرون دارید؟
در تایلند، بوفهها — از سوشی گرفته تا باربیکیو کرهای — بسیار محبوباند، و واژه “บุฟเฟต์” (بوففِت) مستقیماً از واژه فرانسوی buffet گرفته شده است.
به دنبال تخفیف هستید؟ از یک “คูปอง” (کو-پونگ) استفاده کنید، که از واژه فرانسوی coupon قرض گرفته شده است. بسیاری از فروشگاههای تایلندی از این اصطلاح، بهویژه در تبلیغات، استفاده میکنند.
اگر در خارج از کشور باشید و به کمک نیاز داشته باشید، ممکن است “consul” به شما کمک کند. در تایلندی، این واژه به صورت “กงสุล” (گُنگ-سُون) آمده و مستقیماً از واژه فرانسوی consul گرفته شده است.
و اما نیاز صبحگاهی شما؟
مردم تایلند عاشق “กาแฟ” (گا-فِه) هستند، که از واژه فرانسوی café گرفته شده. اگر با دوستان خود به یک “คาเฟ่” (کا-فِه) شیک بروید، هم قهوهتان را نوش جان کردهاید و هم اشارهای زبانی به فرهنگ فرانسوی داشتهاید.
برخی از این واژگان آنقدر در زبان تایلندی ریشه دواندهاند که ریشه فرانسوی آنها تقریباً فراموش شده است. برای مثال، واژه “ขนมปัง” (کَنوم-پَنگ) در زبان تایلندی به معنای نان است و از واژه فرانسوی pain گرفته شده. این واژه بیشتر در اصطلاح “ขนมปัง” که معنای “میانوعده نانی” دارد و به نانهای شیرین یا ساندویچ اشاره دارد، به کار میرود.
یک واژه غیرمنتظره دیگر؟ “เยซู” (یِه-سو)، نام تایلندی عیسی مسیح، که از تلفظ فرانسوی Jésus گرفته شده است. این واژه بیشتر در زمینههای مذهبی یا هنگام اشاره به سنتها و تعطیلات غربی مانند کریسمس به کار میرود.
این مثالها نشاندهنده عمق تبادل فرهنگی و زبانی میان تایلند و فرانسه هستند — بهویژه در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، زمانی که نفوذ غربی شروع به شکل دادن به جنبههایی از مدرنسازی تایلند کرد: آموزش، مد، قوانین، و بله — زبان.
پس، دفعه بعدی که از یک تایلندی واژههایی مانند Buffet (บุฟเฟต์)، Café (คาเฟ่)، یا Chauffeur (โชเฟอร์) شنیدید، در واقع شاهد جلوهای از فرهنگ فرانسوی در جنوبشرق آسیا هستید. این واژگان قرضی به زبان تایلندی رنگوبویی خاص میبخشند و به ما یادآوری میکنند که زبانها چگونه از طریق تاریخ، تجارت، دیپلماسی و کنجکاوی فرهنگی پیوسته در حال تحول هستند.